ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ဆူးခင္းလမ္းေပၚက ရက္စြဲမ်ား

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ဆူးခင္းလမ္းေပၚက ရက္စြဲမ်ား

* ၁၉၈၈ ၾသဂုတ္ ၂၄
ဦးေနဝင္း၏ တစ္ပါတီ အာဏာရွင္ အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ ရွစ္ေလးလုံး လူထု လႈပ္ရွားမႈ ကာလ အတြင္း ရန္ကုန္ ေဆးရုံႀကီး ေရွ႕တြင္ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားသည္။ လူထုႏွင့္ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ထိေတြ႔မႈ ျဖစ္သည္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏုိင္ငံျခားမွာ ေနတာမ်ားေတာ့ ဗမာလုိ ေျပာတတ္ပါ့မလား လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စိတ္ထဲမွာ သံသယ ရိွတယ္။ ပရိသတ္နဲ႔ ေျပာတ့ဲအခါ ဘယ္လုိ ေနမလဲ ဆုိၿပီး စုိးရိမ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီမွာေျပာတာ အင္မတန္ ေကာင္းပါတယ္။ တစ္ကယ္တမ္းေတာ့ ေဒၚစုက က်ေနာ္တုိ႔ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ စကားလုံးေရြးခ်ယ္မႈ တိက် မွန္ကန္တယ္” ဟု စာေရးဆရာ ေမာင္မုိးသူက ေျပာသည္။

* ၁၉၈၈ ၾသဂုတ္ ၂၆
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားမည့္ မိန္႔ခြန္းကုိ နားေထာင္ရန္ ေရႊတိဂုံ ဘုရား အေနာက္ဘက္ မုခ္သုိ႔ လူထု ပရိသတ္ ၅ သိန္းခန္႔ တက္ေရာက္ ခ့ဲၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ ေပၚေပါက္ေရးကုိ ေတာင္းဆုိၿပီး ျပည္သူ လူထု ညီညြတ္ ၾကရန္ တုိက္တြန္းသည္။ (စက္တင္ဘာ ၁၈ တြင္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က ဦးေနဝင္း အစုိးရ ထံမွ အာဏာ သိမ္းယူလုိက္သည္။)

* ၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၂၇
၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္း အင္အား အေကာင္းဆုံး၊ အထင္ရွားဆုံးေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ျဖစ္သည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကုိ ဦးေဆာင္ ဖဲြ႔စည္းသည္။

“အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကုိ တုိင္းျပည္ နဲ႔ ျပည္သူလူထုအတြက္ ဖဲြ႔စည္းခ့ဲတာပဲ” ဟု အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကုိ ပူးတဲြ တည္ေထာင္သူတဦး ျဖစ္သည့္ ဦးဝင္းတင္က ေျပာသည္။

* ၁၉၈၈ ဒီဇင္ဘာ ၂၇
မိခင္ ေဒၚခင္ၾကည္ ကြယ္လြန္သည္။ ေထာင္ေသာင္း ခ်ီေသာ လူထုႀကီးက စ်ာပန အခမ္းအနား ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ လုိက္ပါ ပုိ႔ေဆာင္သည္။ စစ္အစုိးရ ေခါင္းေဆာင္ တခ်ဳိ႕လည္း စ်ာပနသုိ႔ တက္ေရာက္သည္။

* ၁၉၈၉ ဧၿပီ ၅
ဧရာဝတီတုိင္း စည္းရုံးေရး ခရီးထြက္စဥ္ ဓႏုျဖဴၿမိဳ႕ အေရာက္တြင္ စစ္သားမ်ားက တားဆီးခ့ဲသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ပစ္ခတ္ရန္ ဗုိလ္ႀကီး ျမင့္ဦးက စစ္သား ၆ ေယာက္အား အမိန္႔ေပးေနစဥ္ ဗုိလ္မွဴး ၂ ဦးက ဝင္ေရာက္ တားဆီးခ့ဲသျဖင့္ အသက္ အႏၱရာယ္ မွ လြတ္ေျမာက္ သြားသည္။

* ၁၉၈၉ ဇူလုိင္ ၂ဝ
ေနအိမ္တြင္ ၆ ႏွစ္ၾကာ စတင္ ထိန္းသိမ္း ခံရသည္။ ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပဳလုပ္ရန္ ၁ဝ လ အၾကာတြင္ ထိန္းသိမ္း ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။

* ၁၉၉ဝ ေမ ၂၇
ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ႏုိင္ငံ အႏံွ႔တြင္ ျပဳလုပ္ရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အထိန္းသိမ္း ခံေနရေသာ္လည္း အဖဲြ႔ခ်ဳပ္က မဲ အျပတ္အသတ္ျဖင့္ အႏုိင္ရသည္။

* ၁၉၉၁ ဒီဇင္ဘာ ၁ဝ
၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြက္ ႏုိဗဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရိွသည္။ ဆုရရိွျခင္းကုိ ေထာက္ခံသည့္ ဆႏၵျပပဲြ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္တြင္ ျဖစ္ပြားရာ ေက်ာင္းသား အမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ ခံရသည္။

“မတရား ဖမ္းဆီးျခင္း ခံထားရတ့ဲ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဗဲလ္ဆု ရရိွတ့ဲ ဟာကုိ ဂုဏ္ျပဳတ့ဲ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခ့ဲၾကတယ္။ အဲဒီ ေခါင္းေဆာင္ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔ အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိ ခ့ဲၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းသား အေယာက္ ၂ဝဝ ေက်ာ္ မတရား ဖမ္းဆီးျခင္း ခံလုိက္ရတယ္။ အဲဒီလုိ ေျဖရွင္းမႈမ်ဳိး နဲ႔ ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲတာ ခုအခ်ိန္အထိ ႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္ခ့ဲပါၿပီ” ဟု ၁၉၉၁ ဒီဇင္ဘာ ၁ဝ ရက္ေန႔ ဆႏၵျပပဲြတြင္ ပါဝင္ခ့ဲသူတဦးက ေျပာျပသည္။

* ၁၉၉၄ စက္တင္ဘာ ၂ဝ
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔တုိ႔ႏွင့္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ေတြ႔ဆုံသည္။

* ၁၉၉၅ ဇူလုိင္ ၁ဝ
၆ ႏွစ္ၾကာ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္သည္။ ေနအိမ္ေရွ႕သုိ႔ သြားေရာက္ စုေဝးေသာ ျပည္သူ လူထုကုိ စေန တနဂၤေႏြ ညေနပုိင္းမ်ားတြင္ မိန္႔ခြန္း ေျပာသည္။ အာဏာပုိင္ တုိ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ျပည္သူ လူထု တုိ႔ ေတြ႔ဆုံမႈကုိ ဟန္႔တားရန္ ၁၉၉၆ ႏုိဝင္ဘာလ တြင္ တကၠသုိလ္ ရိပ္သာလမ္း ကုိ ပိတ္ဆုိ႔လုိက္သည္။

* ၁၉၉၅ ဒီဇင္ဘာ ၂၈
၁၉၉၃ တြင္ အစျပဳခ့ဲသည့္ အမ်ဳိးသား ညီလာခံကုိ လြတ္လပ္စြာ တင္ျပ ေဆြးေႏြးခြင့္ ရသည့္ အခ်ိန္မွ ျပန္လည္ တက္ေရာက္ မည္ ဟု ဆုိၿပီး အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ညီလာခံ မွ ထြက္ခြာၾကသည္။

* ၁၉၉၆ မတ္ ၁၃
လူရႊင္ေတာ္ ဦးပါပါေလး၏ အမႈတြင္ သက္ေသ လုိက္ေရး အတြက္ မႏၱေလးသုိ႔ သြား ရန္ စီစဥ္ရာ အာဏာပိုင္တုိ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုိက္ပါမည့္ ရထားတဲြကုိ ျပင္ဆင္ ရန္ ဟု အေၾကာင္းျပၿပီး ျဖဳတ္သိမ္းကာ ခရီးစဥ္ကုိ တားဆီး လုိက္သည္။

* ၁၉၉၆ ႏုိဝင္ဘာ ၉
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအး ဘုရားလမ္း ေပၚတြင္ တုတ္၊ ဓား လက္နက္မ်ား ကုိင္ေဆာင္ ထားသည့္ လူ ၂ဝဝ ခန္႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ယာဥ္တန္းကုိ ဝုိင္းဝန္း တုိက္ခုိက္သည္။ ယာဥ္ေမာင္း သူ မ်ားက တုိက္ခုိက္မႈၾကားမွ ေမာင္းထြက္ ႏိုင္သျဖင့္ အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္သြားၾကသည္။

* ၁၉၉၈ ဇူလုိင္ ၂၃
ဇူလုိင္၊ ၾသဂုတ္လမ်ား တြင္ ပဲခူးတုိင္း၊ ဧရာဝတီတုိင္း ၿမဳိ႕မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းရာ အာဏာပုိင္တုိ႔က တားဆီးလုိက္သည္။ ဇူလုိင္ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္တုိင္း ထန္းတပင္ၿမိဳ႕အနီး ၁၃ ရက္ၾကာ တားဆီးခံရသည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ အာဏာပုိင္ တုိ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္သုိ႔ အတင္းအက်ပ္ ျပန္လည္ ပုိ႔ေဆာင္ လုိက္သည္။

* ၁၉၉၈ စက္တင္ဘာ ၁၆
တုိင္းရင္းသား ပါတီ ၄ ခုႏွင့္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္တုိ႔ ပူးေပါင္း ဖဲြ႔စည္းသည့္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားျပဳ ေကာ္မတီ (CRPP) ေပၚေပါက္ေရး အတြက္ ဦးေဆာင္ ပါဝင္သည္။ ဤ ေကာ္မတီ ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ လေပါင္း အတန္ၾကာ အခ်ိန္ယူၿပီး တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ညိွႏိႈင္းခ့ဲသည္။

“ျမန္မာျပည္ကို ျပည္ေထာင္စု အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းရမယ္ ဆိုတာ တိုင္းရင္းသား ေတြကုိ စည္းရုံးဖို႔ သက္သက္ မဟုတ္ဘဲ တကယ္ကို ပကတိ အေျခအေနက ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ခံထားတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ညိႇႏႈိင္း ေဆြးေႏြး ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ရမယ္ ဆိုတာ ေျပာလည္း ေျပာတယ္၊ ယုံလည္း ယုံၾကည္တယ္” ဟု CRPP အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။

* ၁၉၉၉ မတ္
ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနေသာ ခင္ပြန္းသည္ မုိက္ကယ္အဲရစ္အား ျပည္ဝင္ခြင့္ ဗီဇာ ထုတ္ေပးရန္ စစ္အစုိးရကုိ ေမတၱာ ရပ္ခံသည္။ စစ္အစုိးရက ျပည္၀င္ခြင့္ မျပဳေပ။ ထုိလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ မုိက္ကယ္အဲရစ္ ကြယ္လြန္သည္။

* ၂ဝဝဝ ၾသဂုတ္ ၂၄
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တဘက္ကမ္း ဒလၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ သြားေရာက္ရာ လမ္းတြင္ ပိတ္ဆုိ႔ တားဆီး ခံရသည္။ ၉ ရက္အၾကာတြင္ အာဏာပုိင္တုိ႔က လုံထိန္း အင္အား ၂ဝဝ ခန္႔ျဖင့္ ဝုိင္းဝန္း ဖမ္းဆီးၿပီး ေနအိမ္သုိ႔ အတင္းအက်ပ္ ျပန္ပုိ႔လုိက္သည္။

* ၂ဝဝဝ စက္တင္ဘာ ၂၁
မႏၱေလးသုိ႔ ခရီးထြက္ရန္ စီစဥ္ေနစဥ္ ရန္ကုန္ ဘူတာႀကီးတြင္ တားဆီး ခံရသည္။ ေနအိမ္သုိ႔ ၾကမ္းၾကမ္း တမ္းတမ္း ပုိ႔ေဆာင္ခံရၿပီး ၂ ႏွစ္ နီးပါး အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ခံရသည္။

* ၂ဝဝ၂ ေမ ၆
ဒုတိယအႀကိမ္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္သည္။

* ၂ဝဝ၃ ေမ ၃ဝ
ျမန္မာျပည္ အႏံွ႔ ခရီးထြက္စဥ္ ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕နယ္ က်ည္ရြာအနီး တုတ္၊ ဓား လက္နက္မ်ား ကုိင္ေဆာင္ ထားသည့္ လူ ၅ဝဝဝ ခန္႔၏ တုိက္ခုိက္မႈကုိ ခံရသည္။ ကားေမာင္း ထြက္ႏုိင္ သျဖင့္ အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ ခ့ဲေသာ္လည္း ေနာက္ တေန ႔တြင္ ေရဦးၿမိဳ႕၌ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး အင္းစိန္ေထာင္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ခံရသည္။

* ၂ဝဝ၃ စက္တင္ဘာ
က်န္းမာေရး ထိခုိက္သျဖင့္ အာရွေတာ္ဝင္ ေဆးကုခန္းသုိ႔ တက္ေရာက္ ကုသမႈ ခံယူသည္။ ေဆးရုံမွ ဆင္းၿပီးေသာ အခါ ေနအိမ္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရသည္။ တတိယ အႀကိမ္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။

* ၂ဝဝ၇ စက္တင္ဘာ ၂၂
ရဟန္း သံဃာမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏ ၵျပပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားစဥ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ေနအိမ္ ေရွ႕သုိ႔ ေရာက္လာသည့္ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပသူ သံဃာေတာ္မ်ားကုိ ၿခံတခါး၀ သုိ႔ ထြက္ၿပီး အရုိအေသ ေပးသည္။ ၄ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆုံး အႀကိမ္ လူထုႏွင့္ ေတြ႔ခြင့္ ရလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

* ၂ဝဝ၉ ေမ ၁၄
ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၆ ႏွစ္ျပည့္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေနအိမ္သုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသား တဦး ဝင္ေရာက္ ခ့ဲေသာေၾကာင့္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ေဖာက္ဖ်က္မႈျဖင့္ တရားစဲြခံရၿပီး အင္းစိန္ ေထာင္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ ခံရသည္။

* ၂ဝဝ၉ ေမ ၂ဝ
အင္းစိန္ေထာင္ အတြင္းရိွ တရားခြင္သုိ႔ ရန္ကုန္ အေျခစုိက္ သံတမန္မ်ား ေရာက္ရိွ သြားသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ အစည္း အသီးသီးကသာ ဆႏၵ ရွိၾကမယ္ ဆိုရင္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္ဟု သံတမန္မ်ားမွ တဆင့္ ေျပာၾကား လုိက္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ရသည့္ အခ်ိန္ စုစုေပါင္းမွာ ၁၄ ႏွစ္ နီးပါး ရွိပါသည္။


ဧရာ၀တီ
#MMK